تاریک ماه / منصور علیمرادی

معرفی کوتاه:

 ماجرای جوانی به نام میرجان از بیابانی‌هایِ رودبار، جنوب کرمان که توسط طائفه‌ای از اشرار گروگان گرفته می‌شود. فرار می‌کند و به صحرا می‌زند، تا بیابان‌های جازموریان و قلعه گبری را زیر پا می‌گذارد. زخمی و دمِ مرگ مردی به نام خورشید نجاتش می‌دهد. دو خط آخر داستان، نقطه اوج داستان است که زهر هلاهل به روداله‌ی میرجان رسیده و راوی را خاموش می‌کند و تمام.

نثر زیبا و پر از تصویرسازی و اصطلاحات کرمانی و محلی بلوچی است. خواننده را می‌‌اندازد توی کوه و کمر و بیابان. مزه کباب تیهو و کبک و چنگمال روغنی را زیر زبان حسّ می‌کنی. 

تاریک ماه روایت آوارگی و دلدادگی‌ست. راوی رمان، یاغی سرگردانی است، مستأصل در شنزارها و کوه‌ها جنوب. این رمان خواندنی توسط نشر نیماژ به چاپ چهارم رسیده است.

جملاتی زیبا از کتاب:

درد گراناز کمرشکنم کرد. چه می‌کند حالا؟ به خانه‌ی شوی‌اش چه می‌کند؟ لابد این وقت شب کنار آن بی‌پدر نشسته دارد موهایش را شانه می‌زند. یحتمل درگوشی حرف می‌زنند در خنکای آدوربند. (ص۳۰)

ولو شدم روی تشکچه و لم دادم به رختخواب‌بند. با حیرت مرا می‌پاییدی. چشمم که بالا رفت دیدم که به پاهای پر از خاک و چرکم بر تمیزی پوست آهویِ روی تشکچه زل زده‌ای. (ص۳۲)

راه آب را با سرِ بیل باز می‌کنم، تقسیم می‌کنم بین کرت‌ها... زانوبه‌زانویم می‌نشینی روی زمین، بلند می‌شوم لنگم را دور کمرم محکم می‌کنم، از تنه‌ی باریک نخل می‌روم بالا. می‌گویی: « هادِر خودت باش میرجان. » می‌رسم به کله‌ی نخل... (ص۳۵)

پشتم را که می‌چسباندم به زمین، سرما بیشتر می‌خزید توی استخوان‌هایم، در شانه‌هایم جمع می‌شد، از مهره‌های کمرم می‌گذشت و به نوک انگشت‌هایم می‌رسید، خِزواخِز می‌کردم و سرما جا عوض می‌کرد، حتی خون بدنم درد می‌گرفت. (ص۴۴)

چایت را من شیرین می‌کنم / زهرا بلنددوست

معرفی کوتاه:

 ماجرای دختری نامسلمان و متنفّر از هرچه مسلمان است، با پدری سازمان زده، مادری شیعه و صبور و زجر کشیده،  برادری که ابتدا مسلمان می‌شود، بعد داعشی و ...؛ دخترک چشم آبی با هدایت نیروهای اطلاعاتی سپاه وارد ایران می‌شود و کم‌کم تحت تأثیر حسام سپاهی قرار می‌گیرد و شیعه می‌شود و عاشق او! ؛ در نهایت به پیاده‌روی اربعین پا می‌گذارد و شوهرش حسام در درگیری با داعشی‌ها به شهادت می‌رسد، روز اربعین، کربلا...

قلم نویسنده روان و پر کشش، در عین حال متعّهد به اسلام و انقلاب و احساسی و زنانه است. خواننده را به خوبی دنبال خود می‌کشد امّا بعضی جاهای کتاب، سخنانی که راوی تازه مسلمان شده و بی‌خبر از اعتقادات شیعه می‌زند، به سیر منطقی داستان خلل وارد کرده است. به نظرم تغییر و تحول راوی خیلی شدید و ناگهانی است و این برای رمان نقطه ضعف است. انتشارات کتابستان معرفت این کتاب را به چاپ هشتم رسانده است.

فرازهایی از کتاب:

راست می‌گفت، من از خدا می‌ترسیدم. از او و کمر همتش، برای نابودی‌ام وحشت داشتم. این جوان چه از زندگی‌ام می‌خواست که زلزله به راه می‌انداخت؟

• گاهی... بعضی آدما، چاییشون رو با طعم خدا می‌خورن... بعضی هم، فنجان چایشون رو در کنار خود خدا.

حرف‌هایش به کام دل می‌نشست. نفس عمیق کشید که بی‌شباهت به آه نبود. ادامه داد:

• اما اون کسی می‌بره که چایی رو با طعم خدا، مهمون خود خدا بخوره. (ص۱۷۸)

آن روز تا عصر، مدام خدا را صدا زدم. با تمام وجود و به اندازه‌ی تمام ساعت‌هایی که به خدایی قبولش نداشتم، عرق شرم ریختم. دیگر شنیدن صدای دانیال، هوایی‌ام کرده بود و نبضم شدت گرفته بود. روحم آرامش می‌خواست و دل دل می‌کرد برای نجوای قرآن حسام. (ص۲۲۶)

مطالب بیشتر:

حواستان به گلوله‌های داغ باشد!

راز نامگذاری کتاب شب حنظله‌ ها چیست؟

خون خورده / مهدی یزدانی خرم

معرفی کوتاه:

این رمان قصّه پنج برادر است در سال‌های دهه‌ی شصت ایران. از تهران تا اصفهان، از بیروت تا آبادان و از مشهد تا کلیسایی کوچک در محله‌ی نارمک که دو روح بر صلیبِ لقش نشسته‌اند. قصه‌ی برادرانِ سوخته. برادرانی که گم شده‌اند. توصیفات بدیع و فضاسازی‌های هنرمندانه در کنار خلق داستانی جذاب و تازه از شاخصه‌های مهم این کتاب شمرده می‌شود. این رمان خواندنی توسط نشر چشمه به چاپ چهاردهم رسیده است.

جملاتی زیبا از کتاب:

گوشی را خاموش کرد و گذاشت توی جیب کتش. سرش را که بالا آورد دید آدم‌ها کم‌تر شده‌اند. تک‌وتوکی ایستاده بودند و همه سر در گوشی‌های خود داشتند. بی‌شان هوا ایستاده بود انگار؛ کدر مثل شیشه‌های در قطار.چشم‌هایش را مالید و نفس عمیقی کشید تا صحنه‌ی گند اول صبح را بریزد بیرون از سرش، اما باز یاد خون کف کفش‌هایش افتاد و انگشت‌های پاهایش را مچاله کرد. (ص۱۴)

دوباره ذهنش می‌چرخید به نم جورابش و این که یادش رفته کفشش را دربیاورد در رختکن و خیالش راحت بشود که جوراب پاک است نه خون‌خورده. کفشش را محکم‌تر کشید روی آسفالت دانه‌درشت خیابان کنار غسالخانه که بوی قیر تازه می‌داد و سیاهی‌اش بکر بود و نو. (ص۱۹)

وینستون به فیلتر رسیده بود و خنکی آب دوش لرز می‌انداخت بر تن ناصر. سیگار را با تأنی پرت کرد سمت راه‌‌آب فلزی که بفهمی‌نفهمی چند تار مو گره خورده بود به پره‌هایش. نارنجی فیلتر چرخید در آب سرد و گیر کرد بین شبکه‌ی موها و پایین نرفت و ناصر نگاهش را برگرداند. (ص۳۴)

ناصر فشاری بر سرش حس کرد و فرمانی که نمی‌چرخید. زخم سرش ناگهان تند سوخت. از سیگار تازه‌روشن‌شده با آخرین نفس کام گرفت و بعدش داغ شد و سیاه. زغال. بن استخوانش آب شد زیر آن همه داغی و اعصابش از هم پاشید. غضروف‌ها آب شدند و گوشتش کنده شد. همه‌جا سیاه و داغ شد . سریع...سریع... (ص۶۹)

پاییز فصل آخر سال است / نسیم مرعشی

معرفی کوتاه:

داستان به روایت سه دانشجوی دختر است که همان روز انتخاب واحد با هم دوست می‌شوند، شبانه، روجا و لیلا. روایت‌های رفت و برگشتی زیادی در لابه‌لای متن دیده می‌شود که در کنار توصیفات بدیع و خلق صحنه‌های زنده و جاندار این کتاب را رنگین و خواندنی کرده است.

جزئی نگری هنرمندانه و زنانه در کنار فضاسازی‌ در بسیاری از صحنه‌ها و پلان‌های رمان، حواس شش گانه را درگیر می‌کند و آدم را می‌کشاند به درون خودش. این کتاب توسط نشر چشمه در ۱۸۹ صفحه به چاپ سی و نهم رسیده است و در سال ۹۴ برگزیده جایزه جلال آل احمد شده است.

جملاتی زیبا از کتاب:

فکر زندگی بی‌خنده و بی‌آرزو تکه‌تکه‌ام می‌کند. مثل لکه‌ی زشت زرد ماست، روی پیشخان آشپزخانه. اما کار که داشته باشم، دیگر فکر نمی‌کنم. کار می‌کنم و خسته می‌شوم و بعدش خستگی‌ام را بغل می‌کنم و آرامِ آرام می‌خوابم. (ص۱۳)

معذرت که می‌خواهد، ماهیچه‌هایم شل می‌شوند و چیزی از دلم می‌جوشد که چشم‌هایم را خیس می‌کند. نور قرمز چراغ ماشین‌های جلویی، شش ضلعی‌هایی تار می‌شوند. زل می‌زنم به سقف ماشین چیزی از چشم‌هایم نریزد. (ص۶۵)

شیشه‌پاک کن را می‌پاشم روی لکه‌ی زرد خشک‌شده‌ی ماست، روی میز شیشه ای. کمرم را راست می‌کنم و صبر می‌کنم تا قطره‌های آبی شیشه‌پاک کن خرده‌های زرد ماست را حل کنند و لابد از آن برگ و سبزه بروید و خانه را گلستان کند. (ص۱۰۲)

هوا را آنقدر با صدا و عمیق فرو می‌کشد که صدای چرخیدنش را در ریه‌هایش می‌شنوم. «نمی‌دانم، شاید» را هم طوری می‌گوید که نفس غمگینش با گفتن آن فوت می‌شود توی گوشی تلفن و در گوشم سوت می زند. (ص۱۰۸)

استخوان‌هایم خشک شده بود و درد می‌کرد. درد می‌پیچید توی دست‌هایم و راه می‌افتاد تا توی پاها و باز از نو. تریاک بودی، داشتم ترکت می‌کردم... طعم گس فکرهای به‌هم‌ریخته، می‌ریخت در دلم و حالم را به‌هم می‌زد. دلم می‌خواست تمام مغزم را بالا بیاورم و راحت شوم. (ص۱۲۱)

شمّاس شامی / مجید قیصری

معرفی کوتاه:

شمّاس نام خادمی نصرانی است که در شهر شام به همراه ارباب خود جناب جالوت زندگی می‌کند. جالوت در مجلس یزید حاضر است زمانی که سر مبارک پسر پیامبر خدا صل الله علیه و آله را جلوی او می‌گذارند و آن ملعون بی‌احترامی می‌کند. جالوت خونش به جوش آمده و در برابر طغیان و خباثت یزید فریاد می‌زند و در نهایت سر به نیست می‌شود. این کتاب توسط نشر افق به چاپ رسیده است.

جملاتی از کتاب:

وقتی به دیر یوحنای قدیس رسیدیم پدر آگوست تینوس مشغول رسیدگی به امور راهبان دیر بود. بوی کندر در صحن دیر پیچیده بود. نغمه‌ی راهبان که داشتند دسته‌جمعی آوازی را تمرین می‌کردند، فضای روحانی به دیر داده بود که در آن وقت روز غیرقابل وصف بود. (ص۵۳)

اوقات بر من تلخ می‌گذشت. نه خواب داشتم نه خوراک. هر چه بیشتر می‌گشتم کم‌تر به سرورم نزدیک می‌شدم. سرنوشت سرورم هم‌چون ماه که در محاق بماند، برایم روشن نمی‌شد. (۱۳۳)

انگار سرورم حرف‌هایی از پیغمبر مسلمانان می‌زند و فرزندان او. سرورم بهتر از هر کس دیگری در آن مجلس می‌دانسته که خلیفه با چه کسانی وارد جنگ شده. در بی‌رحمی و قساوت خلیفه چند کلامی حرف می‌زند و اینکه تقاص خون مظلوم را خدا می‌گیرد و خیلی حرف‌های دیگر... (ص۱۵۳)

مطالب بیشتر:

قصه‌های مجید / هوشنگ مرادی کرمانی

خاطرات تبلیغی یک طلبه

درباره گلوله‌های داغ

ملداش / مهدی کردفیروزجایی

معرفی کوتاه:

گلیچی طلبه‌ای است که به روستایی در شمال می‌رود برای تبلیغ. دورگردی می‌کند. طبیب دوّار است. هر سال جایی را انتخاب می‌کند.  به قول گلیچی: « ما بین مردم می‌گردیم تا هر کی خواست، دردشو به ما بگه. هر کاری از دستمون بربیاد، انجام می‌دیم. » همسرش شیرین مریض است و نیاز به سکوت و آرامش دارد اما مشکلاتی بوجود می‌آید که اوضاع را پیچیده می‌کند. این کتاب توسط نشر معارف به چاپ رسیده است.

 

جملاتی از کتاب:

جوان یک بار دیگر دور و برش را پایید که چشمش به عمامه افتاد. سمتش رفت. بَرش داشت و نگاهش کرد. نگاهی به ایلچی انداخت. ایلچی گفت: « زود باااااش... »

جوان گفت: « شما ملداش ما نیستی؟ » و عمامه را باز کرد.

ایلچی فریاد زد: « زود باااااااش ... » (ص۲۸)

میثم با سینی گردِ مسی و برّاق برگشت. گذاشتش بین ایلچی و پدر. داخل سینی چند تا استکان کمرباریک پر از چایی بود که از آن‌ها بخار بلند می‌شد. چند نعلبکی و یک قندان هم بود. (ص۱۳۳)

من که باید بیشتر از بهداشت و دامپزشک دوره‌گرد باشم. من باید « طبیب دَوّار بطبّه » باشم. همه این‌ها به من و امثال من نیار دارند؛ آیت، شهرام، ستاره، قهرمان، یعقوب ... خودم هم به این‌ها نیاز دارم. ما همه به هم نیاز داریم. (ص۱۴۰)

ایلچی با یعقوب چشم در چشم شد. از چشم‌های قرمزش اشک می‌آمد.

-چشمت چی شده؟

-داشتم تیّمم می‌کردم خاک رفت توی چشمم.

-چی جوری تیمّم کردی؟

-داشتم خاک رو به دست و صورتم می‌مالیدم یه لحظه چشمم رو باز کردم خاک رفت توش.

-یعنی خاک ریختی روی صورتت و مالیدی؟

-مگه توی تیمم به جای آب خاک نمی‌ریزن؟

ایلچی چشمانش را گشاد کرد: یعنی خاک رو به جای آب ریختی روی صورتت؟!    

ملکوت / بهرام صادقی

معرفی کوتاه:

داستان دکتری به ظاهر فلیسوف و شاعر و مهربان اما قاتل که همه زن‌ها و منشی‌های خود را کشته و اکنون در فکر قتل عام همه مردم شهر است. عجیب و پر کشش ماجراها دنبال می‌شود.

جملاتی از کتاب:

به من ضعف و رقتی دست داد که احساس کردم در خواب و رویا به سوی مرگ می‌روم و می‌خواستم فریاد بزنم، اما زبانم بریده بود و از دهانم خون گرم سفید بر زمین می‌چکید ... می‌خواهم زنده باشم و زندگی کنم و دوست بدارم و ببینم و بفهمم و حرف بزنم و از مرگ می‌ترسم و می‌گریزم که مرا پست می‌کند، خاک می‌کند و به دهان کرم‌ها و حشرات می‌اندازد... (ص۴۵)

در هوای گرگ و میش در کنار جیپ ایستاده بودند و پا به پا می‌کردند.

-چرا تا کنون نفهمیده بودم که مرگ خواهد آمد؟! سال‌ها به خوبی کار کردم و حرف زدم و راه رفتم، زندگی معتدل و پاکی داشتم، مال کسی را نخوردم و به همه کمک رساندم. اما احمق بودم ...

نسیم سرد در تنشان لرز انداخت و آنها قوز کردند و دست‌هایشان را به هم مالیدند.

-این سزای حماقت من است. سزای همه آن سال‌ها و روزهایی است که مصرانه به زندگی چسبیدم و خودم را نکشتم، خودم را پیشاپیش آسوده نکردم! ... (ص۸۹)

مطالب بیشتر:

خون دلی که لعل شد

آن سوی مرگ / جمال صادقی

گلوله‌های داغ در قلب دشمن

سه کاهن/ مجید قیصری

معرفی کوتاه:

رمانی با روایت جناب حلیمه مادر رضاعی پیامبر اسلام صلّ الله علیه و آله. کاهنان یهودی که در پی دزدیدن پسر چهارساله‌ای هستند که طبق پیش‌بینیها پادشاه خواهد شد و بساط عیش و ثروت آنها در خطر می‌افتد. این کتاب جذاب، روایت زندگی یک روز پیامبر اسلام صلّ الله علیه و آله است که توسط انتشارات عصر داستان و کتابستان معرفت در ۱۸۴صفحه به چاپ رسیده است. جملات کوتاه و کشش داستانی و قلم روان و تاریخی، از نکات قوت کتاب است.

جملاتی از کتاب:

کاهنان همچنان به زبان خود مشغول گپ و گفت‌اند. مگس‌ها غوغا کرده‌اند داخل خیمه. حارث نمی‌داند چطور به آنها بگوید که حلیمه از غریبه‌ها می‌ترسد. (ص۴۷)

حلیمه همین که چشمش به این مردان رنگی و غلام حبشی‌شان با آن زخم روی گونه‌اش افتاده بود، گفته بود این‌ها شوم‌اند.اما فکر نمی‌کرد بخواهند او را از دیارش آواره کنند یا امانت مردم را از چنگش در بیاورند.  جای بهتر، فراوانی ، آبادانی! بخت یارت بوده! کدام بخت‌یاری؟ کدام شوربختی؟ تازه داشت در سایة این طفل یتیم طعم زندگی را حس می‌کرد. (ص۸۳)

تا چشم کار می‌کند ریگزار است و آفتاب که صحرا را برای صبحی تازه بیدار می‌کند. سپیده که سر زد چشم حلیمه به رشته کوه‌های پیش رو افتاد، اما هرچه می‌رود نمی‌رسد. کوه‌ها به گلة شترانی قهوه‌ای، کبود و سفید می‌مانند؛ گله‌هایی گریزپا. (ص۱۴۷)

مطالب بیشتر:

خداحافظ گاری کوپر / رومن گاری

عزاداران بَیَل / غلامحسین ساعدی

دختری در جنگ / سارا نوویچ

فیل در تاریکی / قاسم هاشمی نژاد

معرفی کوتاه:

ماجرای جلال امین صاحب یک تعمیرگاه که ناخودآگاه وارد یک بازی کثیف قاچاق هروئین از خارج کشور می‌شود. برادرش حسین را می‌کشند و او با طراحی یک نقشه و به کمک کاکوی شیرازی که پلیس از آب درمی‌آید، باند قاچاق را منهدم می‌کنند. استفاده از لهجه شیرازی ، گفتگوهای زنده و پر و پیمان ، کشش و تعلیق کتاب را بسیار خواندنی کرده است.

جملاتی از کتاب:

برف نرم رقصانی که ناز داشت و تاب غارت زمین نمی‌آورد و به تأنی سینه به خاک می داد و ننشسته آب می‌شد. چون که زمین نفس کشیده بود و برف را نمی‌پذیرفت و از برفاب مه رقیقی به جا می‌ماند که به هوا می‌پیچید و قاطی چرک و دود شهر می‌شد. (ص۱۶)

فولکس وارد محوطه شد. جلال آن را می‌دید که ایستاد؛ حالا سروصدایش بریده بود. آن وقت اول یک دست بزرگ و یک شانه از در بیرون آمد، بعد یک سر بزرگ پرمو و بعد شانه‌ی دیگر. و دست چپ مرد حاشیه بالای در را چسبید و حالا یک هیکل گنده سرپا ایستاده بود. ماشین کوچک که از زیر بار سنگین درآمده بود، به طور محسوسی قد راست کرد. (ص۳۱)

این مسجد را همیشه دوست می‌داشت. نقلی و نجیب و مأنوس بود، مثل خانه‌ی خود آدم. خانه‌ی خدا به این مهربانی و رأفت سراغ نداشت. آن درخت‌ها، آن حوض کوچک پر آب که در جنبش ماهی‌های آن وضو می‌گرفتی. آن بالاخانه‌ها ، آن کفترهای دست آموز. آن صحن تسلی بخش. (ص۹۴) 

عزاداران بَیَل / غلامحسین ساعدی

معرفی کوتاه:

 این کتاب قصه‌هایی است از زندگی مردم روستای بیل در اوج قحطی و بیماری و مرگ و میر. در یکی از قصه‌ها گاو مشدی حسن می‌میرد و مشدی حسن از شدت علاقه و دلبستگی به گاوش تبدیل به گاو می‌شود، فیلم مشهور گاو از همین قصه گرفته شده است. بعضی از قصه‌ها و شخصیّت ها نیمه کاره رها می‌شوند و آخر ماجرا معلوم نمی‌شود. این کتاب بارها و بارها توسط انتشارات‌های قطره، نگاه ، مرکز و  ... به چاپ رسیده است.

قطعاتی زیبا از کتاب:

بز سیاه اسلام از پنجره آمد بیرون و رفت کنار گاری و یونجه‌های له شده را که به چرخ‌های گاری چسبیده بود، لیس زد. همه منتظر بودند، سرها را از پنجره‌ها بیرون می‌کردند و گوش می‌دادند. (ص۲۵)

بقیه طناب‌ها را کشیدند. جنازه که بالا می‌آمد، سبکتر می‌شد. پاهای لخت و ورم کرده‌اش، تار عنکبوت‌های روی دیوار را جمع می‌کرد و چند تا شیار جا می‌گذاشت. (ص۵۷)

عباس پنجره را باز کرد و رفت تو . کاسه لعابی و کیسه را برداشت و آمد لب استخر. آستین‌هایش را زد بالا و شروع کرد به شستن خاتون آبادی. اول پاپاخ و بعد بز سیاه اسلام و آخر سر سگ‌های دیگر بیل و پسر مشدی صفر آمدند و دوش به دوش هم ایستادند به تماشای عباس و خاتون آبادی که بی‌خودی می‌لرزید و خودش را لیس می‌زد. (ص۱۶۱)

پسر مشدی صفر یک قدم دیگر جلو آمد و ایستاد. کلنگ را دو دستی برد بالا و مثل برق آورد پایین و کوبید به کمر خاتون آبادی. اول صدایی بلند شد، انگار که درختی را انداختند. بعد زوزه‌ی درمانده‌ای که ناگهان منفجر شد و تبدیل شد به نعره وحشتناک و عجیبی که همه بیلی‌ها شنیدند. (ص۱۷۱)